Konkordatoda alarm zilleri

Birol BOZKURT –Hamide HANGÜL –Hayati ARIGAN

Son dönemde Türkiye ekono­misinin kritik gelişmelerin­den biri olan konkordato fur­yası borsaya da sıçradı. İlk defa ana pazarda işlem gören Mega Polieti­len konkordato, ilan etti. Mega Po­lietilen, Kamuyu Aydınlatma Plat­formu’na (KAP) yaptığı açıklamaya göre, alacaklılar tarafından başlatı­lacak haciz işlemleri sebebiyle, üre­tim faaliyetlerinin aksamaması için cuma günü konkordato başvurusun­da bulundu.

Mahkeme aldığı karar ile 3 ay süreli konkordato kararı verdi. Şirket konkordato döneminde ban­kalar başta olmak üzere alacaklılara olan borçlarının yeniden yapılandı­rılması için görüşmeler yürütecek. Şirket ayrıca sermaye artırım süreci­nin devam ettiğini ve Sermaye Piya­sası Kurulu’na (SPK) başvuruda bu­lunacağını belirtti.

Ağustosta düşüşü hızlandı

Mega Polietilen hisseleri 9 Ma­yıs’ta 10,84 lira ile tarihi zirveyi gör­dükten sonra ağustos ayına kadar kademeli geriledi. Ağustos ayın­dan sonra ise düşüş hızlandı. Hisse­ler 2 Ağustos’tan 19 Ağustos’a kadar yüzde 38 gerileyerek 4,67 liraya in­di. Şirket konkordato açıklamasının ardından yaptığı ikinci açıklamada da hakim ortak Eda Özhan tarafından 16 Mayıs’ta SPK’ya hisse satmak için başvuruda bulunduğu ve SPK’nın bu talebi reddettiği ortaya çıktı.

Alacakları 2,3 milyar TL

Şirketin son çeyrekteki bilanço­sunda alacaklarının 2,3 milyar TL düzeyinde olduğu görülüyor. Uz­manlar bu rakamın görece fazla ol­duğunu ve yaşanan sorunun alacak­larını uzun vadeye yaymış olması ve tahsil etmekte zorlanmasından kay­naklandığı görüşünde.

Faizlerin yük­sek seyrettiği bir ortamda şirketle­rin nakit akışını yönetmekte zorlan­masının beklenen bir süreç olduğuna dikkat çeken uzmanlar, Mega Polie­tilen şirketinin de nakit akışını yö­netmekte zorlandığına dikkat çeki­yor. Şirket 2022 yılından 2020 yılına kadar 13 milyon lira sermaye ile ge­lirken, 2020 yılında tam da pande­mi döneminde önce sermayesini 38 milyon liraya çıkarıyor. 2021 yılın­da şirketin tahsisli sermaye artırım­ları birbirini izliyor ve 49 milyon li­raya çıkıyor sermayesi. Sonra 2022 yılında iç kaynaklardan bir serma­ye artırımı daha yaparak sermayesi­ni 125 milyon liraya çıkarıyor.

2024 yılında ise yüzde yüz bedelli yapıyor ve 125 milyon lira daha şirkete giri­yor ve sermaye 250 milyon liraya çı­kıyor. Şirketin sürekli paraya ihtiya­cı olduğu görülüyor. Hisseleri işleme kapatılan şirketin dün KAP’a yapı­lan bildirimde yakın izleme pazarı­na alındığı duyuruldu. Konkordatoya başvuran tek şirket Mega Polietilen değil. Konkordatotakip.com üzerin­den yapılan belirlemelere göre, bu yı­lın ilk 7 ayında geçici mühlet kararı verilen konkordato sayısı, 2023 yılı­nın tamamını sollayarak 788’e yük­seldi. Geçen yıl bu rakam 519’du.

334’ü reddedildi, 55’i iflasta

Mahkemelere yapılan başvuru­larda, 2024 yılının ilk 7 ayında 334 konkordato başvurusu reddedildi. Aynı dönemde başvuruların 55’i if­lasla sonuçlandı. Bu yıl aylık bazda incelendiğinde, geçici mühlet kara­rı verilen konkordato başvuruların­da en yüksek rakama temmuz ayın­da ulaşıldı. Bu yıl ocakta 93 olan sayı, Kurban Bayramı’nın olduğu haziran­da 114’e, temmuzda 183’e çıktı. Bu da aylık yüzde 60,5, yıl başından bu ya­na yüzde 97 artışa işaret ediyor. Bu yıl temmuzda 183 konkordato için geçici mühlet kararı verilerken, ke­sin mühlet kararı verilenler 66 oldu. Geçtiğimiz ay yapılan başvuruların 7’si iflasla sonuçlanırken, 59 başvu­runun reddedildiği belirlendi.

Sektörlerine göre incelendiğin­de, en riskli sektörler ilk 7 ayda 398 şirket başvurusuyla inşaat ilk sıra­da geldi. Bunu tekstil 210, akaryakıt 75, giyim 72, gıda 68, mobilya 66, me­tal ürünleri 62, otelcilik 61, tarım 57, enerji 50 şirketle izledi. En çok kon­kordato alan illerde İstanbul, bu yılın ilk 7 ayında 796 başvuruyla zirveye çıktı. Mega şehri Ankara 376, Bursa 139’le konkordatoyla izledi. 2018’de hayata giren konkordato müessesin­den yüzlerce şirket faydalandı. Kon­kordato isteyen şirketlere en fazla 23 ay süre verilirken şirketlerin alacak­lılar ile anlaşmaya giderek borçlarını yapılandırıyor.

Bankalardan kredi alınamıyor

Şirketlerin 2023 sonu itibariyle hem finansmana ulaşamaması, hem kredi maliyetlerinin yüksek olma­sı nedeniyle piyasanın tıkandığını belirten konkordato uzmanı avukat Hamdi Say ise yaşanan durumu şöyle özetledi: “Bankalarla yapılandırma yapmak istediğimizde artık gayri­menkul bile teklif etsek bile bankacı ‘Ben bu gayrimenkulü satamayaca­ğım’ diyor. Krediyi yüzde 60 faizle bi­le kullanmak isteyen var, yine de ol­muyor. Çünkü bankalar gayrimenku­lü bile teminat olarak kabul etmiyor.”

Bir yılda yüzde 55 arttı

Kakıcı Şimşek Hukuk Bürosu Kurucularından Av. Elvan Kakıcı Şimşek, konkordatoda son bir yıl­da yüzde 55 artış olduğuna işaret ederek, şu değerlendirmelerde bu­lundu: “2023 yılında toplam 1516 konkordato talebi olurken 2024’ün ilk yedi ayında bu rakam 1554 oldu. En riskli sektörler listesinde ise ilk sırayı 398 firma ile inşaat sektörü almaktadır. Sektörde geçen yılın tamamında 143 konkordato tale­bi varken bu yılın ilk 7 ayında bu sayı 97’ye ulaştı bile. Sektör tem­silcileri, devletten ödeme alama­ma sorununa dikkat çekmektedir. Konkordato taleplerinin geçen yı­la göre yüzde 50-55 arttığı görül­mektedir.”

Ekonomik sıkıntılar etkili, istismar da edilebilir

Avukat Haydar Erol, kural olarak konkordatoya tabi olan ve ekonomik sıkıntıya düşen firmaların bu yola başvurabildiğine işaret etti. Erol, sözlerini şöyle sürdürdü: “Konkordato başvurusu üzerine tensiple birlikte mahkeme geçici mühlet verir. Bu süre içinde alacaklılar haciz takibi yapamadığı gibi, var olan hacizlerde durur. Duruşma sonrası mahkeme kesin mühlet de verebilir.

Her iki durumda da şartları oluştuğunda bu mühletler uzatılabilir. Konkordato başvurusunda bulunup geçici ya da kesin mühlet kararı verilen borçlu artık faaliyetlerini Konkordato Komiseri nezaretinde yürütür. Yargılama sonunda koşulları oluştuysa konkordato projesi doğrultusunda alacaklılara ödeme yapılmak üzere konkordato kararı verilir.” Konkordato kurumunun istismar edilip edilmediği yönündeki soru üzerine Erol, uygulamada istismarların olduğu kanaatinde olduğunu belirterek, “Yargılamanın etkin işlemesi halinde bunun önlenebileceğini düşünüyorum” yanıtını verdi.

MEGAP: Konkordato ile borçların tümünü öderiz

Mega Polietilen Köpük San ve Tic A.Ş ve yönetim kurulu başkanı Eda Özhan’ın konkordato talebi üzerine mahkeme şirket ve Eda Özhan’a 3 aylık geçici süre verdi. Konkordato dilekçesinde firmanın düzenli olarak yatırım yaptığı, SPK›ya tabi şekilde sürekli denetimler ile şeffaf bir şekilde Türkiye›nin ihtiyacı olan kaliteli ürün üretimini gerçekleştirip, istihdama fayda sağladığı belirtildi. Şirketin mali ödenmiş sermayesin 729 milyon TL olduğunun yer aldığı dilekçede, firmanın kurtulması için ön proje mahkemeye sunuldu.

Dilekçede, “Mega Polietilen firmasının konkordato sürecini başarı ile tamamlaması halinde firma tüm alacaklılarına faiz de ön görülerek borç miktarının yüzde 100’ünü ödeme kapasitesine sahiptir. Aksi halde iflas durumunda firma ancak borçların yüzde 67’sini karşılayabilecektir” dendi. Şirkete 3 aylık geçici süre verilerek, komiser heyeti atandı.

Şirket ilk çeyrekte 23,1 milyon TL zarar açıklamıştı

Mega Polietilen Köpük Sanayi A.Ş. 2024 yılının ilk çeyrek bilançosunda 23 milyon 121 bin 461 TL zarar açıklamıştı. Şirket 2023’ün aynı döneminde ise 19 milyon 48 bin TL kâr elde etmişti. Mali tablolarında enflasyon düzeltmesi uygulayan şirket, geçen sene 3 aylıkta 41.3 milyon TL olarak açıkladığı net kârını, geriye dönük, 19 milyon TL olarak düzeltmişti. Yılın ilk çeyreğinde şirketin hasılatı %99 artarken esas faaliyet karı ise %84 arttı.

Şirketin özkaynakları çeyreklik dönemde %1,6 azaldı. 2005’te kurulan şirket 2007’de Hadımköy’deki tesisinde üretime başlarken, 2012’de halka arzını gerçekleştirerek BİST Gelişen İşletmeler Piyasası’nda işlem görmeye başlamıştı. Pazartesi seansta 4,67 liralık kapanış fiyatı üzerinden şirketin piyasa değeri 1 milyar 284 milyon liraydı.

Şirketin ortaklık yapısında Yönetim Kurulu Başkanı Eda Özhan, yüzde 13,88’lik hisse oranına karşılık yüzde 58,44’lük oy hakkı oranına, halka açık kısım ise yüzde 86,12’lik hisse oranına karşılık yüzde 41,56’lık oy oranına sahip. Mega Polietilen Köpük Sanayi’nin 31 Mart 2024 itibarıyla duyurulan bilançosuna göre şirket bünyesinde 401 personel çalışıyordu.

Sonbaharda iflaslar giderek artacak

Uluslararası genel kabul görmüş standart özkaynak-yabancı kaynak oranı yarı yarıyayken, Türkiye’deki birçok işletmenin özkaynağının yüzde 10 borçlanmanın yüzde 90 olduğunu belirten avukat Hamdi Say, 2024 Eylül Ekim’de iflaslar artarak 2025’in ortasına kadar böyle gideceğini ileri sürdü.

Konkordatodan başarıyla çıkan firmalar

Göktekin enerji verilen süreden 6 ay önce feragat ederek kurtuldu. Dekoral Aliminyum bankalarla 10 yıllık yapılandırma yaparak 2020’de konkordatodan feragat etti. Kaşıbeyaz, Ziya Şark Sofrası gibi firmalar konkordatoyla kurtuldu.

Konkordato nedir?

Konkordato, mahkeme denetiminde borçlunun alacaklıları ile anlaşması sonucunda borçlarının belli bir oranda veya belirli vadelerle ödenmesi suretiyle borçlarından kurtulmasıdır. İcra ve İflas Kanunu Madde 285›de bulunan ‹›Borçlarını, vadesi geldiği hâlde ödeyemeyen veya vadesinde ödeyememe tehlikesi altında bulunan herhangi bir borçlu, vade verilmek veya tenzilat yapılmak suretiyle borçlarını ödeyebilmek veya muhtemel bir iflâstan kurtulmak için konkordato talep edebilir’’ şeklindeki mevzuat hükmü ile konkordatonun hangi durumlarda ve kimler tarafından talep edilebileceği konusunda yasa koyucu tarafından açıklık getirilmiştir.”